Bir işe acil yetişmeniz gerekiyor. Bekleyen bir kuyruğun önüne geçtiniz. Sıradaki kişiler sıraya geçer misiniz diye söylediklerinde hemen yüzünüz kızarır ve utanırsınız. Ya da bir kızgınlık anınızda yüzünüz kızarmaya başlar. Peki sinirlenince ve utanınca neden yüz kızarması olur?
Yüz kızarması
Utanma, kaçma ve kızgınlık olaylarında hemen harekete geçiren sistem sempatik sinir sistemimizdir. Bu sistem istemsiz olarak tepki veriyor. Bu olaylar gerçekleşirken düşünmeniz gerekmiyor. Bir bardağı almanız düşünce ve eylem sonrası yapılan bir eylemdir.
Utandığımız zaman vücudumuz adrenalin salgılıyor.Bu hormon, doğal bir uyarıcı görevi üstlenir. Kötü veya zor durumda olduğumuzda bu hormon bir siren görevi görür. Olay karşısında acil bir çıkış bulur.Adrenalin hormonu, bir tehlikeden kaçmaya hazırlanmamız için kalp atışınız ve nefes alışverişini hızlandırır.Sindirim sistemini yavaşlatır. Enerjiyi olabildiğince kaslara aktarır.Bu etki utandığımız zaman o an irkilme olayını oluşturur.
Adrenalin, kan akışı ve oksijen iletiminin sağlanması için kan damarlarımızın genişlemesine ( vazodilatasyon) neden olur
Bu durum kızarma ile ilgilidir. Adrenalin hormonun damarlara kimyasal uyarıcı etkisi, yüzümüzdeki damarlar genişler. Normalden daha fazla kan akışına izin verir. Dışarıya fiziksel olarak utanmanın gösterimi olan bir kızarma olayını gösterir. Başka bir ifadeyle adrenalin yanaklarımızda daha fazla kan akışını sağlayarak yüzümüzün kızarmasına neden olur.
Utanma hissi benzersiz bir olgudur. Bu kızarıklık sadece utanmak ile tek değil. Alkol alımı ve cinsel konularda konuşmak bu hormonu uyandırır.Ancak yalnızca mahcup olmak kızarmanın adrenalin ile etkisinde olduğunu gösterir
Bazı insanlar yüz kızarmasının meydana gelmemesi için ameliyat oluyorlar. Eritrofobi, birçok insanın kızarma korkusu vardır.Endotrasik sempatektomi adı verilen bu ameliyatın kızarmayı sınırladığı gösterilmiştir.
BBC‘nin insan neden kızarır makalesinde Profesör Crozie utanma ve utangaç olmasının daha fazla duygusal zeka olduğunun işareti olarak söylüyor
Croize: “Utanmanın şartı, başkalarının nasıl hissettiğini hissetmek – sosyal durum için empatik, zekaya sahip olmalısınız” diyor.
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/6618749.stm
