Kayaç nedir?Kayaçlar nasıl oluşur?

Kayaçlar

Kayaç, katı bir formda çevremizde sıkça renk gelmiğimiz minerallerin birikmesi sonucu oluşan kaya tipleridir. Kayaçlar, tek bir mineralden oluştuğu gibi birçok mineralden de meydana gelirler.

Kayaç türleri

Kayaçlar, magmatik , tortul ve metamorfik olmak üzere oluşumlarına göre üç temel gruba ayrılırlar.

Kayaç Örnekleri
Kayaç Örnekleri

Kayaçlar,farklı büyüklük, şekillerde, renklerde, ağırlıklarda, dokularda ve kuvvetlerde bulunurlar. Kayaçlar, bir türden diğerine ve bir yerden bir yere kaya döngüsü olarak bilinen bir döngü içinde sürekli değişim gösterirler. Bu değişiklik kısa sürede gerçekleşmez; değişmesi binlerce veya milyonlarca yıl sürer.

Bu gruplarda, doku, tane büyüklüğü ve kimyasal içerikleri farklılık gösterir. Kayaçlar sert veya yumuşak olabilir. Küçük taneciklerin birbirine geçme şekline bağlıdır. Kaba taneler birbirine mükemmel oturan kayaçlar neme yer bırakmazlar. Sonuç olarak, doğada daha sert ve gözeneksizdirler . Granit bunlara en iyi örnektir

Kayanın üç ana türü veya sınıfı tortul , metamorfik ve magmatiktir ve aralarındaki farklılıklar nasıl oluştukları ile ilgilidir.

Tortul  kayaçlar

Sedimanter kayaçlar kum, kabuklar, çakıl taşları ve diğer malzeme parçalarından oluşur. Birlikte, tüm bu parçacıklara tortu denir. Yavaş yavaş, tortu katmanlar halinde birikir ve uzun bir süre kayaya sertleşir. Genellikle, tortul kaya oldukça yumuşaktır ve kolayca parçalanabilir veya parçalanabilir. Kayada genellikle kum, çakıl veya taş görebilirsiniz ve genellikle fosil içeren tek tiptir.

Bu kaya tipine örnek olarak konglomera ve kireçtaşı verilebilir.

Metamorfik Kayaçlar

Metamorfik kayalar, yoğun ısı ve basınç (sıkma) nedeniyle oluşan metamorfozdan (değişim) dünya yüzeyinin altında oluşur. Bu işlemlerden kaynaklanan kayalar genellikle şerit benzeri katmanlara sahiptir ve yüzeylerinde zamanla yavaş büyüyen minerallerin oluşturduğu parlak kristallere sahip olabilir.

Ayrıca bkz :  Genotip ve fenotip arasındaki farklar nelerdir

Bu kaya tipine örnek olarak gnays ve mermer verilebilir.

Magmatik kayaçlar

Magmatik kayaçlar magma (yeryüzünün derinlerindeki erimiş kaya) soğuduğunda ve sertleştiğinde oluşur. Bazen magma dünyanın içinde soğur ve diğer zamanlarda volkanlardan yüzeye patlar (bu durumda lav denir). Lav çok hızlı soğuduğunda hiçbir kristal oluşmaz ve kaya parlak ve cam gibi görünür. Bazen gaz kabarcıkları soğutma işlemi sırasında kayaya hapsolur ve kayada küçük delikler ve boşluklar kalır.

Bu kaya tipinin örnekleri bazalt ve obsidiyeni içerir.

Paylaş: